Betekenis cao.
- home
- betekenis cao
Wat is een cao?
Een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is een schriftelijke overeenkomst met afspraken over de arbeidsvoorwaarden die gelden binnen een bepaalde branche of organisatie. De afspraken die zijn overeengekomen in de cao zijn meestal gunstiger dan de afspraken die volgens de wet minimaal verplicht zijn. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat het minimumloon in de cao hoger ligt dan het minimumloon dat volgens de wet is vastgesteld.
In de individuele arbeidsovereenkomst mogen geen afspraken staan die nadelig afwijken voor de medewerker ten opzichte van wat er in de cao is afgesproken. De collectieve arbeidsovereenkomst gaat namelijk altijd voor op de individuele arbeidsovereenkomst. Uiteraard mag er wel van de afspraken uit de cao worden afgeweken wanneer dit gunstig is voor de medewerker zoals een hoger loon of meer vakantiedagen.

Waarom is een cao belangrijk?
Een cao zorgt voor duidelijke afspraken tussen werkgevers en medewerkers. Door de gemaakte afspraken weet iedereen waar hij aan toe is. Wanneer een werkgever zich niet aan de afspraken uit de cao houdt dan kunnen medewerkers dit melden bij hun werkgever. Door de cao staan zij sterk in hun recht. Voor werknemers is het dus handig om de cao een keer door te nemen. Zo weet hij wat zijn rechten zijn.
Ook als werkgever is het belangrijk de collectieve arbeidsovereenkomst die op jouw bedrijf van toepassing is te kennen. Je moet je hier namelijk aan houden. Wanneer je dit niet doet, kan dit serieuze risico’s met zich meebrengen. Stel je voor dat je een medewerker een jaar lang te weinig betaalt volgens de cao. Deze medewerker kan dit te weinig gekregen salaris dan met terugwerkende kracht alsnog eisen. Dit komt doordat uit de cao blijkt dat dit het minimale is wat de medewerker moet krijgen. Het is daarom belangrijk dat je bij het opstellen van een arbeidsovereenkomst weet wat de afspraken uit de cao zijn, zodat je later niet voor verrassingen komt te staan. Een payrollbedrijf is daarbij verplicht om de cao van de opdrachtgever te volgen door de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB). Wat zijn dan de voordelen voor jou als werkgever? Alles wordt juridisch perfect geregeld, je loopt geen (financiële) risico's en je wordt ontzorgd in je personeelsadministratie.
Voorbeeld van een cao
Stel, je hebt een restaurant of café. Dan geldt waarschijnlijk de Horeca cao. Hierin staat bijvoorbeeld dat een medewerker recht heeft op een bepaald minimumuurloon, onregelmatigheidstoeslagen en vakantiedagen. Ook zaken zoals proeftijd en opzegtermijnen zijn vastgelegd in deze cao. Dit geeft zowel jou als je personeel zekerheid en voorkomt eventuele misverstanden.
Wie bepaalt er wat er in een collectieve arbeidsovereenkomst staat?
Een cao wordt niet zomaar samengesteld. De inhoud ervan komt tot stand door onderhandelingen tussen werkgevers(organisaties) en vakbonden. Dit proces heet cao-onderhandelingen en kan soms maanden duren.
- Werkgeversorganisaties: Zij vertegenwoordigen de belangen van bedrijven binnen een sector en willen ervoor zorgen dat de cao werkbaar en betaalbaar blijft voor ondernemers.
- Vakbonden: Zij zetten zich in voor de belangen van medewerkers en eerlijke lonen, goede arbeidsomstandigheden en secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals pensioen en opleidingsmogelijkheden.
Soms wordt een cao algemeen verbindend verklaard (AVV) door de overheid. Dit betekent dat alle bedrijven binnen die sector zich eraan moeten houden, ook als ze niet direct betrokken waren bij de onderhandelingen.
Wil je als ondernemer inspraak in de cao die voor jouw branche geldt? Dan kun je je aansluiten bij een werkgeversorganisatie. Zo heb je invloed op de arbeidsvoorwaarden die uiteindelijk in de cao worden vastgesteld.

Wat is het verschil tussen een arbeidsovereenkomst en een cao?
Een arbeidsovereenkomst is een individueel contract tussen een werkgever en de medewerker. Hierin worden afspraken vastgelegd over bijvoorbeeld het salaris, de werktijden, vakantiedagen en andere arbeidsvoorwaarden. Dit contract wordt afgestemd op de specifieke functie en situatie van de medewerker.
Een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) daarentegen is een breed document met afspraken die gelden voor een hele sector of een groep bedrijven. Deze afspraken zijn tot stand gekomen door onderhandelingen tussen werkgeversorganisaties en vakbonden en bevatten richtlijnen voor loon, werktijden, toeslagen, overwerk en secundaire arbeidsvoorwaarden zoals pensioen en scholing.
Als er een cao van toepassing is op jouw bedrijf, ben je verplicht deze na te leven—ook als je in een individueel arbeidscontract andere afspraken hebt gemaakt. De cao heeft namelijk een dwingende werking: je mag je medewerkers niet minder gunstige voorwaarden bieden dan in de cao staat. Wel mag je als werkgever gunstigere afspraken maken, bijvoorbeeld een hoger loon of extra vakantiedagen, zolang dit binnen de cao-richtlijnen past.
Heb je geen cao die voor jouw sector geldt? Dan ben je volledig vrij om zelf de arbeidsvoorwaarden te bepalen, zolang je minimaal voldoet aan de wettelijke eisen, zoals het minimumloon en de Arbeidstijdenwet.
Wat als er geen cao van toepassing is?
Als er geen cao van toepassing is dan maak je als medewerker zelf afspraken met je werkgever die je vastlegt in de arbeidsovereenkomst. De werkgever moet zich bij het opmaken van een individuele arbeidsovereenkomst aan de regels van de arbeidswetgeving houden.
Voor bedrijven zonder verplichte cao is een samenwerking met een payrollbedrijf erg interessant. Omdat een pensioenregeling bijvoorbeeld niet verplicht is, maar in het kader van goed werkgeverschap wel wenselijk, kun je dit in samenwerking met een payrollbedrijf wél bieden. Normaal gesproken is het afsluiten hiervan erg duur, maar bij een payrollorganisatie zit dit in de omrekenfactor die je betaalt. Daarnaast kun je je personeel nóg meer voordelen bieden zoals collectiviteitskortingen en opleidingsmogelijkheden en heb je dus een mooi aanbod voor je personeel ondanks dat je geen cao hoeft te volgen.
Vragen over een cao? Neem contact op met Mettom!
Weet je niet zeker of je onder een cao valt? Of wil je weten wat de beste aanpak is voor jouw bedrijf? Mettom helpt ondernemers met HR-vraagstukken, zodat jij je kunt focussen op groei. Neem gerust contact met ons op!
Meer weten over personeel aannemen?

Blog: Waar moet je aan denken bij het aannemen van personeel?
Lees wat er allemaal komt kijken bij het aannemen van personeel: van het uitzoeken van een cao tot werving en selectie.

Checklist personeel aannemen
Waar moet je op letten wanneer je personeel gaat aannemen? Wat moet je administratief doen bij je eerste medewerker? En hoe ga je aan de slag met sollicitaties? Download deze checklist en streep jouw digitale checklist af!